Navratna: రైల్ టెల్ సహా నాలుగు కంపెనీలకు నవరత్న హోదా; ఈ హోదాతో చాలా బెనిఫిట్స్
మరో నాలుగు ప్రభుత్వ రంగ సంస్థలకు కేంద్ర ప్రభుత్వం నవరత్న హోదా కల్పించింది. నవరత్న హోదాతో ఆయా కంపెనీలకు మరింత స్వయం ప్రతిపత్తి లభిస్తుంది. ప్రభుత్వ అనుమతి లేకుండా పెట్టుబడులు పొందవచ్చు. సొంతంగా జాయింట్ వెంచర్లను ఏర్పాటు చేసుకోవచ్చు. అలాగే, విదేశీ అనుబంధ సంస్థలను కూడా ఏర్పాటు చేయవచ్చు.
రైల్ టెల్ కార్పొరేషన్ ఆఫ్ ఇండియా, సట్లజ్ జల్ విద్యుత్ నిగమ్, నేషనల్ హైడ్రో ఎలక్ట్రిక్ పవర్ కార్పొరేషన్, సోలార్ ఎనర్జీ కార్పొరేషన్ ఆఫ్ ఇండియా లిమిటెడ్ లకు కేంద్ర ప్రభుత్వం నవరత్న హోదా కల్పించింది. ఈ విషయాన్ని శుక్రవారం ఆర్థిక మంత్రిత్వ శాఖకు చెందిన పబ్లిక్ ఎంటర్ ప్రైజెస్ విభాగం ప్రకటించింది.
మొత్తం 25 సంస్థలు
ఈ నాలుగు ప్రభుత్వ రంగ సంస్థలతో కలుపుకుని ప్రస్తుతం మొత్తం 25 సంస్థలకు నవరత్న హోదా లభించింది. ఇప్పటివరకు నవరత్న హోదా లభించిన అగ్రశ్రేణి కేంద్ర ప్రభుత్వ రంగ సంస్థలలో ఓఎన్జీసీ విదేశ్ లిమిటెడ్ (ONGC Videsh Ltd ), షిప్పింగ్ కార్పొరేషన్ ఆఫ్ ఇండియా లిమిటెడ్ (Shipping Corp. of India Ltd), హిందుస్థాన్ ఏరోనాటిక్స్ లిమిటెడ్ (Hindustan Aeronautics Ltd) మొదలైనవి ఉన్నాయి.
గతంలో 'మినీరత్న'
గతంలో 'మినీరత్న' కేటగిరీ-1 హోదాలో ఉన్న ప్రభుత్వ రంగ సంస్థలకు వాటి ఆర్థిక, మార్కెట్ పనితీరు ఆధారంగా నవరత్న (Navratna) హోదా కల్పిస్తారు. నవరత్న హోదా ప్రభుత్వ రంగ సంస్థలకు మరింత స్వయంప్రతిపత్తిని ఇస్తుంది. రూ .1,000 కోట్ల పరిమితితో సంవత్సరానికి వారి నికర విలువలో 30% వరకు పెట్టుబడి పెట్టడానికి, ప్రభుత్వ అనుమతులు అవసరం లేకుండా ప్రాజెక్టులకు రూ .1,000 కోట్ల వరకు పెట్టుబడులను కేటాయించడానికి అనుమతిస్తుంది. జాయింట్ వెంచర్లు లేదా అలయెన్స్ ఏర్పాటు చేసుకుని విదేశీ అనుబంధ సంస్థలను ఏర్పాటు చేసుకోవచ్చు.
లాభాల్లో ఈ పీఎస్యూ లు..
కేంద్ర విద్యుత్ మంత్రిత్వ శాఖ పరిధిలోని ప్రభుత్వ రంగ సంస్థ నేషనల్ హైడ్రో ఎలక్ట్రిక్ పవర్ కార్పొరేషన్ (National Hydroelectric Power Corp) 2023-24 ఆర్థిక సంవత్సరంలో రూ.8,405 కోట్ల వార్షిక టర్నోవర్, రూ.3,744 కోట్ల నికర లాభాన్ని ప్రకటించింది. ఇదే మంత్రిత్వ శాఖ పరిధిలోని సట్లజ్ జల్ విద్యుత్ నిగమ్ రూ.2,833 కోట్ల టర్నోవర్, రూ.908 కోట్ల లాభం సాధించింది. పునరుత్పాదక ఇంధన మంత్రిత్వ శాఖ పరిధిలోని సోలార్ ఎనర్జీ కార్పొరేషన్ ఆఫ్ ఇండియా (SEC) 2024 ఆర్థిక సంవత్సరంలో రూ .436 కోట్ల నికర లాభంతో రూ .13,035 కోట్ల వార్షిక టర్నోవర్ ను నమోదు చేసింది. రైల్వే మంత్రిత్వ శాఖ పరిధిలోకి వచ్చే రైల్ టెల్ (RAILTEL) వార్షిక టర్నోవర్ రూ.2,622 కోట్లు, లాభం రూ.246 కోట్లుగా ఉంది.
ఐఆర్ఈడీఏ కు ఇప్పటికే నవరత్న హోదా
నవంబర్ లో భారత స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజీల్లో లిస్ట్ అయిన ఇండియన్ రెన్యూవబుల్ ఎనర్జీ డెవలప్ మెంట్ ఏజెన్సీ (IREDA) లిమిటెడ్ కు ప్రభుత్వం ఇటీవల నవరత్న హోదాను ఇచ్చింది. స్టాక్ మార్కెట్ (Stock market) లో కంపెనీ షేరు లిస్టింగ్ ధరతో పోలిస్తే రెట్టింపు అయింది. కానీ శుక్రవారం బిఎస్ఇలో 5% నష్టంతో రూ .241.95 వద్ద ముగిసింది. రైల్ టెల్ శుక్రవారం దాదాపు మార్పు లేకుండా రూ.490.80 వద్ద ముగిసింది.
