Medaram Jatara : మేడారం వన దేవతలకు.. బెల్లంను బంగారంగా ఎందుకు సమర్పిస్తారు?

మేడారం జాతరలో వన దేవతలకు బెల్లం సమర్పించడం అనేది ఒక ప్రత్యేకమైన ఆచారం. బెల్లం అనేది తీపి పదార్థం. ఇది సంతోషానికి, సమృద్ధికి చిహ్నంగా భావిస్తారు. అంతేకాదు.. బెల్లంను శక్తికి మూలంగా కూడా పరిగణిస్తారు. పూర్వం రోజుల్లో జాతరకు వచ్చే భక్తులు అడవుల గుండా నడిచి వచ్చేవారు. దారిలో వారికి శక్తిని అందించేది బెల్లమే. అందుకే బెల్లంను అమ్మవార్లకు నైవేద్యంగా సమర్పించడం ఒక సంప్రదాయంగా మారింది.

బంగారంతో సమానం..

మేడారం జాతరలో బెల్లంను బంగారంతో సమానంగా భావిస్తారు. ఇందుకు కారణం.. భక్తులు తమ మొక్కులు చెల్లించుకునే సమయంలో అమ్మవార్లకు బెల్లంను సమర్పిస్తారు. దీనిని అత్యంత పవిత్రంగా భావిస్తారు. భక్తులు తమ కోరికలు నెరవేరితే.. అమ్మవార్లకు బెల్లం సమర్పిస్తామని మొక్కుకుంటారు. కోరికలు నెరవేరిన తర్వాత.. బెల్లంను సమర్పించి మొక్కును చెల్లిస్తారు. ఈ ఆచారం కాకతీయుల కాలం నుండి కొనసాగుతోంది. ఇది తరతరాలుగా వస్తున్న ఒక సంప్రదాయం.

భక్తులకు ప్రసాదంగా..

మేడారంలో భక్తులు సమర్పించిన బెల్లంను.. సమ్మక్క, సారలమ్మలకు ప్రసాదంగా ఉపయోగిస్తారు. ఈ బెల్లాన్ని సేకరించి శుద్ధి చేస్తారు. ఆ తర్వాత భక్తులకు ప్రసాదంగా పంచుతారు. ఈ ప్రసాదాన్ని స్వీకరించడం వల్ల పుణ్యం లభిస్తుందని భక్తులు నమ్ముతారు. మేడారం జాతరను ప్రతి రెండు సంవత్సరాలకు ఒకసారి మాఘమాసంలో నాలుగు రోజుల పాటు జరుపుకుంటారు. ఈ జాతరకు వివిధ రాష్ట్రాల నుంచి సుమారు కోటి మందికి పైగా భక్తులు వస్తారు.

జంపన్న వాగులో పుణ్యస్నానాలు..

మేడారం జాతర తెలంగాణ రాష్ట్రంలోనే అతి ముఖ్యమైన జాతర. జాతరలో గిరిజన సాంప్రదాయ నృత్యాలు, పాటలు ప్రత్యేక ఆకర్షణగా నిలుస్తాయి. సమ్మక్క, సారలమ్మల చరిత్రను తెలిపే జానపద కథలు వినిపిస్తారు. అమ్మవార్ల గద్దెలకు సమీపంలో ఉన్న జంపన్న వాగులో పుణ్య స్నానాలు ఆచరిస్తే.. పాపాలు తొలగిపోతాయని భక్తులు నమ్ముతారు. ఈ జాతర గిరిజన సంస్కృతికి, సంప్రదాయానికి ప్రతీకగా నిలుస్తుంది.

ఇదీ చరిత్ర..

సుమారు 900 సంవత్సరాల కిందట.. మేడారం ప్రాంతాన్ని పరిపాలించే గిరిజన రాజుకు సమ్మక్క అనే కుమార్తె ఉండేది. ఆమెను కాకతీయ రాజు ప్రతాపరుద్రుడు వివాహం చేసుకున్నాడు. వారికి సారలమ్మ అనే కుమార్తె పుట్టింది. కొంతకాలం తర్వాత యుద్ధం జరుగుతుంది. దీంట్లో సమ్మక్క భర్త మేడరాజును ఓడించి చంపేస్తారు. ఆ తరువాత సమ్మక్క, సారలమ్మలు కూడా యుద్ధంలో మరణిస్తారు. వారి త్యాగానికి గుర్తుగా ఈ జాతరను నిర్వహిస్తారు.

చిలుకలగుట్ట నుండి సమ్మక్క..

ఈ జాతరలో సమ్మక్క, సారలమ్మలను దేవతలుగా కొలుస్తారు. భక్తులు వివిధ రూపాల్లో మొక్కులు చెల్లిస్తారు. ఈ జాతర నాలుగు రోజుల పాటు జరుగుతుంది. మొదటి రోజును "ఎత్తుపండుగ" అంటారు. దీన్ని సారలమ్మ రాకకు గుర్తుగా జరుపుకుంటారు. రెండో రోజు సమ్మక్కను చిలుకలగుట్ట నుండి తీసుకువస్తారు. మూడో రోజు సమ్మక్క, సారలమ్మలు ఇద్దరూ గద్దెలపై కూర్చుంటారు. దీనినే "మహాజాతర" అంటారు. నాలుగో రోజు దేవతలను తిరిగి అడవిలోకి పంపుతారు.