ఐసీడీఎస్ స్మార్ట్‌ఫోన్ టెండర్‌పై దుమారం.. పారదర్శకతపై అనుమానాలు

తెలంగాణలో సమగ్ర శిశు అభివృద్ధి సేవల (Integrated Child Development Services - ICDS) పథకం కింద 38,117 స్మార్ట్‌ఫోన్‌ల కొనుగోలు వ్యవహారం ఇప్పుడు తీవ్ర వివాదాస్పదంగా మారింది. టెండర్ ప్రక్రియలో పారదర్శకత లోపించిందని, ఒకే కంపెనీకి అనుకూలంగా వ్యవహరించారని తీవ్ర ఆరోపణలు వెల్లువెత్తుతున్నాయి. అంగన్‌వాడీ సూపర్ వైజర్ల కోసం మహిళా అభివృద్ధి, శిశు సంక్షేమ శాఖ ఆహ్వానించిన ఈ టెండర్‌పై అనేక అనుమానాలు వ్యక్తమవుతున్నాయి.

ప్రముఖ ఫోన్ తయారీ కంపెనీలు (Original Equipment Manufacturers - OEMs), పరిశ్రమ నిపుణుల నుంచి వస్తున్న ఫిర్యాదులే ఈ వివాదానికి ప్రధాన కారణం. టెండర్ షరతులు, అలాగే మొత్తం కొనుగోలు ప్రక్రియ ఒకే కంపెనీకి చెందిన ఒక మోడల్‌కు అనుకూలంగా ఉండేలా రూపొందించారని వారు ఆరోపిస్తున్నారు. ఒక నిర్దిష్ట బ్రాండ్‌ను స్పష్టంగా పేర్కొనడం, టెండర్ పరిధిని కుదించడం వల్ల ఇతర అర్హత కలిగిన బిడ్డర్లు పోటీలో పాల్గొనే అవకాశాన్ని కోల్పోయారని వారు పేర్కొంటున్నారు.

టెండర్ ప్రక్రియలోని కీలక లోపాలు:

ఈ టెండర్ ప్రక్రియలో పలు కీలకమైన అంశాలు అనుమానాలకు తావిస్తున్నాయి.

బ్రాండ్ నిర్దిష్టత

టెండర్ డాక్యుమెంట్‌లో ఒకే కంపెనీ స్మార్ట్‌ఫోన్‌ను స్పష్టంగా పేర్కొనడం ప్రభుత్వ కొనుగోలు నిబంధనలకు విరుద్ధమని, నిష్పాక్షిక పోటీని దెబ్బతీస్తుందని అభిప్రాయాలు వ్యక్తమవుతున్నాయి. ఈ ప్రత్యేక షరతు ఇతర కంపెనీలకు పోటీలో నిలవకుండా అడ్డుగా మారిందని చెబుతున్నారు.

బిడ్డింగ్ గడువు

పెద్ద ఎత్తున స్మార్ట్‌ఫోన్‌ల కొనుగోలు టెండర్‌కు కేవలం 10 రోజుల బిడ్డింగ్ గడువు ఇవ్వడం సహేతుకం కాదని పరిశ్రమ వర్గాలు ఆందోళన వ్యక్తం చేస్తున్నాయి. ఇంత పెద్ద టెండర్‌కు సమగ్రంగా సిద్ధం కావడానికి కంపెనీలకు ఎక్కువ సమయం అవసరం. ఈ తక్కువ గడువు ఇతర అర్హత కలిగిన కంపెనీల భాగస్వామ్యాన్ని అడ్డుకోవచ్చని అనుమానాలు వ్యక్తం చేస్తున్నాయి.

నాన్-జిఇఎం (GeM) రిజిస్ట్రేషన్ టెస్టింగ్

టెండర్‌లో ప్రభుత్వ ఈ-మార్కెట్‌ప్లేస్ (GeM) లో నమోదు కాని సంస్థల ద్వారా పరీక్షలు నిర్వహించాలని నిబంధన విధించారు. GeM అనేది ప్రభుత్వ కొనుగోళ్లకు ప్రామాణిక వేదిక కాబట్టి, ఈ నిబంధన పారదర్శకత, స్థిరపడిన విధానాల పట్ల నిబద్ధతపై ప్రశ్నలను లేవనెత్తుతోంది. ఐసీడీఎస్ కు చెందిన పోషణ్ ట్రాకర్ యాప్, ఎన్‌హెచ్‌టీఎస్ యాప్‌లను కేవలం రెండు మూడు బ్రాండ్లపై మాత్రమే టెస్ట్ చేశారని, వాస్తవానికి ఈ యాప్‌లు విభిన్న కంపెనీలకు చెందిన మొబైల్స్‌పై పనిచేస్తున్నప్పటికీ విస్మరించారని పరిశ్రమ వర్గాలు ఆరోపిస్తున్నాయి. ఇతర రాష్ట్రాల్లో ఆయా కంపెనీలు ఎల్1 బిడ్డర్ గా కూడా నిలిచాయని ప్రస్తావిస్తున్నాయి.

కొనుగోలు అనుమతి పత్రం (PAC) లోపం:

టెండర్‌కు ముందు జరిగిన కీలకమైన ప్రీ-బిడ్ మీటింగ్‌లో తప్పనిసరిగా ఉండాల్సిన కొనుగోలు అనుమతి పత్రం (Purchase Approval Certificate - PAC) అందుబాటులో లేదు. అంతేకాకుండా, ఈ పత్రంపై ఆర్థిక శాఖ అధికారి సంతకం కూడా లేదని ఆరోపణలు ఉన్నాయి. ఈ లోపం ఒక తీవ్రమైన ప్రక్రియాపరమైన తప్పిదంగా భావిస్తున్నారు. ఇది బిడ్డర్లకు స్పష్టత పొందడంలో, వారి సందేహాలను నివృత్తి చేసుకోవడంలో అడ్డంకిగా మారిందని తెలుస్తోంది.

ఫిర్యాదులకు స్పందన కరువు:

లావా ఇంటర్నేషనల్, ఏసర్ వంటి ప్రముఖ ఓఈఎంలు టెండర్‌లో పక్షపాతం, ప్రక్రియాపరమైన లోపాలపై కేంద్ర ప్రభుత్వానికి, తెలంగాణ ముఖ్యమంత్రికి, అలాగే రాష్ట్రంలోని సీనియర్ అధికారులకు అధికారికంగా తమ అభ్యంతరాలను తెలియజేశాయి. అయితే, ఈ కీలకమైన సమస్యలపై శాఖ నుంచి ఇప్పటివరకు ఎటువంటి స్పందన రాలేదని ఆ కంపెనీలు వెల్లడించాయి.

ఒకే బ్రాండ్‌కు అనుచిత లబ్ధి

మహిళా అభివృద్ధి, శిశు సంక్షేమ శాఖ పిలిచిన ఈ టెండర్‌పై పారదర్శకత, నిష్పాక్షికత లేవని అనేక ఆరోపణలు రావడంతో ఇది ప్రస్తుతం తీవ్ర విమర్శల పాలైంది. పలు ఫోన్ తయారీ కంపెనీలు టెండర్ షరతులు ప్రభుత్వ ప్రమాణాలను ఉల్లంఘిస్తూ, ఒకే బ్రాండ్‌కు అనుచితంగా లాభం చేకూర్చేలా ఉన్నాయని తీవ్ర అభ్యంతరాలు వ్యక్తం చేస్తున్నాయి.

సాధారణ ప్రభుత్వ పద్ధతులను పాటించకపోవడం, టెండర్ పరిధిని కుదించడం ఇవన్నీ ఉద్దేశపూర్వకంగానే జరిగి ఉండొచ్చని పరిశ్రమ వర్గాలు భావిస్తున్నాయి. తప్పనిసరిగా అందించాల్సిన పీఏసీ పత్రం లేకపోవడం, అడిగిన ప్రశ్నలకు సమాధానం ఇవ్వకపోవడం వంటివి ఈ ప్రక్రియ సమగ్రతపై మరింత అనుమానాలను పెంచుతున్నాయి.

జూన్ 12న టెండర్ జారీ అయినప్పటికీ, ప్రక్రియాపరమైన లోపాలు, పారదర్శకత లేవనే తీవ్ర ఆరోపణలు ఈ ముఖ్యమైన ప్రభుత్వ కొనుగోలుపై నీలినీడలు కమ్మాయి. పరిష్కారం కాని ఫిర్యాదులు, నిష్పాక్షిక పోటీ సూత్రాలను పట్టించుకోకపోవడం వల్ల, అందరికీ సమాన అవకాశాలు కల్పించడానికి, ప్రభుత్వ కొనుగోలు ప్రక్రియలపై ప్రజలకు నమ్మకం నిలబెట్టడానికి టెండర్‌ను సమగ్రంగా సమీక్షించి, అవసరమైతే తిరిగి పిలవాలని డిమాండ్లు పెరుగుతున్నాయి.