తొలి ఏకాదశి 2025: ఆషాఢ మాసంలోని శుక్లపక్షం ఏకాదశిని దేవశయని ఏకాదశి అంటారు. దీనిని తొలి ఏకాదశి, 'హరిష్యని ఏకాదశి', 'పద్మ ఏకాదశి', 'ఆషాఢ ఏకాదశి' అని కూడా పిలుస్తారు. ఈ రోజు నుండి విష్ణువు యోగ నిద్రలోకి వెళ్తాడు. ఈ సమయం చాతుర్మాసంతో ప్రారంభమవుతుంది, ఇది నాలుగు నెలల పాటు ఉంటుంది. హిందూ క్యాలెండర్ ప్రకారం దేవశయని ఏకాదశి లేదా తొలి ఏకాదశి ఈ ఏడాది జూలై నెలలో వస్తుంది.
జూలై 5న ఆషాఢ, శుక్ల ఏకాదశి తిథి సాయంత్రం 06:58 గంటలకు ప్రారంభమై జూలై 6 రాత్రి 09:14 గంటలకు ముగుస్తుంది. ఉదయ తిథి ప్రకారం జూలై 6న దేవశాయని ఏకాదశి ఉపవాస దీక్ష చేయాలి.
ఈ రోజు నుండి విష్ణువు భాగవత పురాణం ప్రకారం పాల సముద్రంలో నిద్రించి, తరువాత ప్రబోధిని ఏకాదశి (కార్తీక శుక్ల ఏకాదశి) నాడు మేల్కొంటాడు. ఈ నాలుగు మాసాలను దేవతల విశ్రాంతి కాలం అంటారు. ఈ సమయంలో వివాహం, గృహ ప్రవేశం, యజ్ఞం మొదలైనవి నిషిద్ధం.
పురాణాల ప్రకారం సత్యయుగంలో మాంధాత అనే రాజు ఉండేవాడు. ఆయన ఎంతో భక్తిపరుడు. ప్రజల సంక్షేమంలో నిమగ్నమయ్యాడు, కాని ఒకప్పుడు అతని రాజ్యంలో మూడు సంవత్సరాలు వర్షాలు పడలేదు, ఇది కరువుకు దారితీసింది. ప్రజలు దుర్భరమైన జీవితాన్ని గడపడం ప్రారంభించారు. ఈ సమస్య నుండి బయటపడటానికి రాజు అంగీర మహర్షి నుండి మార్గదర్శకత్వం కోరాడు.
ఆ మహర్షి అతనితో ఇలా అన్నాడు, 'ఓ రాజా! ఆషాఢ శుక్ల ఏకాదశి నాడు మీరు, మీ ప్రజలు కలిసి ఉపవాసం ఉంటే వర్షం కురిసి సంక్షోభం తొలగిపోతుంది. ఈ ఉపవాసాన్ని అందరూ ఆచరిస్తానని రాజు ప్రకటించాడు. ఈ ఏకాదశి ఉపవాసాన్ని అందరూ భక్తిశ్రద్ధలతో ఆచరించారు. శ్రీమహావిష్ణువు సంతోషించడంతో ఆ ప్రాంతంలో కుండపోత వర్షం కురిసింది. ఆహారం, నీరు, శాంతిని ప్రసాదించారు.
మరో పురాణం ప్రకారం, విష్ణువు అసురరాజు బలిని పాతాళలోకానికి రాజుగా చేసినప్పుడు, బలి చక్రవర్తి విష్ణువును పాతాళలోకంలో “నీకు సేవ చేయగలనని, కాబట్టి నువ్వు నా నా వద్ద నివసించాలి” అని వరం కోరాడు. అప్పుడు విష్ణువు, “దేవశయని ఏకాదశి నుండి దేవప్రబోధిని ఏకాదశి వరకు నాలుగు నెలలు ఉంటాను” అని రాజు బలికి వాగ్దానం ఇచ్చాడు.
విష్ణువు పాతాళలోకానికి వెళ్లే విషయాన్ని దేవశయని అంటారు. దీనితో పాటు, విష్ణువు ఇచ్చిన వాగ్దానాన్ని నెరవేరుస్తాడు. చాతుర్మాస్యం దేవశయని ఏకాదశి నుండి ప్రారంభమవుతుంది. ఇది కార్తీక శుక్ల ఏకాదశి వరకు ఉంటుంది. ఈ నాలుగు నెలల్లో, ఋషులు, సాధువులు ఒకే చోట ఉండి తపస్సు, సాధన, సత్సంగం చేస్తారు.
గమనిక : ఈ కథనంలో మీకు అందించిన సమాచారం, సూచనలు పూర్తిగా నిజమైనది, ఖచ్చితమైనది అని మేము చెప్పలేము. నిపుణుల సూచనల ప్రకారమే మేము ఈ సమాచారాన్ని అందిస్తున్నాం. వీటిని పాటించే ముందు ఖచ్చితంగా సంబంధిత రంగంలోని నిపుణుల సలహా తీసుకోవడం మంచిది.