కుల గణన అంటే ఏమిటి? దీనితో ప్రయోజనాలేంటి? గతంలో ఎన్నిసార్లు చేశారు?

రాబోయే జనాభా గణనలో భాగంగా కుల గణనను కూడా చేపడ్తామని, ఈ కుల గణనను పారదర్శకంగా నిర్వహిస్తామని కేంద్ర మంత్రి అశ్వని వైష్ణవ్ బుధవారం ప్రకటించారు. గతంలో కొన్ని రాష్ట్రాలు కుల గణన చేపట్టాయని, అయితే, అవి పారదర్శకంగా లేవని, వాస్తవానికి జనాభా గణన నిర్వహించడం కేంద్రం పరిధిలోకి వస్తుందని వ్యాఖ్యానించారు. వచ్చే జనాభా గణనలో కుల గణనను చేర్చాలని రాజకీయ వ్యవహారాల కేబినెట్ కమిటీ (CCPA) తీర్మానించినట్లు ఆయన తెలిపారు. కుల గణనకు సంబంధించి కేంద్రం ప్రకటనను కాంగ్రెస్ సహా పలు ప్రతిపక్షాలు స్వాగతించాయి.

కుల గణన అంటే ఏమిటి?

కుల గణన అనేది జనాభా ఆధారిత సర్వే. ఇది ఒక ప్రాంతంలోని లేదా దేశంలోని కులాల కూర్పుపై డేటాను సేకరిస్తుంది. ఇందులో కుల సమూహాల పంపిణీ, వారి సామాజిక ఆర్థిక పరిస్థితులు, విద్యా స్థితి, సంబంధిత వివరాలు ఉంటాయి. వివిధ కులాల జనాభా, ఆయా కులాల అభివృద్ధి ప్రొఫైల్ ను అర్థం చేసుకోవడానికి కుల గణన కీలకం. కులాల జనాభా, వారి సామాజిక, ఆర్థిక పరిస్థితుల ఆధారంగా విధాన ప్రణాళిక, వనరుల కేటాయింపు, ఇతర సానుకూల చర్యలకు సంబంధించి ప్రభుత్వం నిర్ణయాలు తీసుకోవడానికి ఈ కుల గణన డేటా ఉపయోగపడుతుంది.

కుల గణన ప్రయోజనాలు

ఈ కుల గణన ప్రక్రియలో సాధారణ పౌరుల డేటాతో పాటు వారి కుల సమాచారాన్ని కూడా సేకరిస్తారు. ముఖ్యంగా ప్రభుత్వ ఉపాధి, సంక్షేమ పథకాల అందుబాటు వంటి అంశాల్లో వివిధ కులాల సామాజిక, ఆర్థిక స్థితిగతులు, ప్రాతినిధ్యాన్ని అంచనా వేయడానికి ప్రభుత్వానికి ఈ డేటా వీలు కల్పిస్తుంది. ప్రభుత్వ కార్యక్రమాల ద్వారా ఏ వర్గాలు లబ్ధి పొందాయో, ఏవి అట్టడుగున ఉన్నాయో గుర్తించడానికి ఇది సహాయపడుతుంది. అలాగే, ఆయా కులాల్లోని ప్రజల అభివృద్ధి కోసం సమ్మిళిత అభివృద్ధి వ్యూహాలను రూపొందించడానికి ప్రభుత్వాలకు వీలు కల్పిస్తుంది.

నాలుగు కేటగిరీలు

భారత ప్రభుత్వం పౌరులను సామాజిక మరియు విద్యా ప్రమాణాల ఆధారంగా నాలుగు విస్తృత సమూహాలుగా వర్గీకరించింది. అవి షెడ్యూల్డ్ తెగలు (ఎస్టీ), షెడ్యూల్డ్ కులాలు (ఎస్సీ), ఇతర వెనుకబడిన తరగతులు (ఒబిసి), మరియు జనరల్ కేటగిరీ. 1971 జనాభా లెక్కల ప్రకారం ఎస్సీ, ఎస్టీ జనాభా మొత్తం జనాభాలో 21.54 శాతం ఉండగా, 2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం 25.26 శాతానికి పెరిగింది.

బ్రిటిష్ కాలంలో..

స్వాతంత్య్రం వచ్చినప్పటి నుండి, 1951 నుండి 2011 వరకు భారతదేశంలోని ప్రతి జనాభా గణన షెడ్యూల్డ్ కులాలు (ఎస్సీ) మరియు షెడ్యూల్డ్ తెగల (ఎస్టి) డేటాను సేకరించి ప్రచురించింది. కానీ ఇతర కుల సమూహాల డేటాను సేకరించలేదు. దీనికి విరుద్ధంగా, బ్రిటిష్ పాలనలో 1931 కి ముందు నిర్వహించిన ప్రతి జనాభా గణనలో అన్ని కులాలకు సంబంధించిన కుల ఆధారిత డేటా ఒక సాధారణ లక్షణంగా ఉండేది.

చివరి సమగ్ర కుల గణన

బ్రిటిష్ ప్రభుత్వం 1881 నుండి 1931 వరకు ప్రతి పదేళ్లకు ఒకసారి జనాభా గణనలో భాగంగా కుల గణనను నిర్వహించారు. భారతదేశంలో చివరి సమగ్ర కుల గణన 1931 లో జరిగింది. ఆ తరువాత స్వతంత్ర భారతదేశం ప్రతీ దశాబ్దం నిర్వహించే జనాభా గణన నుండి విస్తృత కుల గణనను మినహాయించింది. డేటా సేకరణను ఎస్సీ, ఎస్టీ వర్గాలకు పరిమితం చేసింది. 2011లో నాటి ప్రభుత్వం సామాజిక, ఆర్థిక, కుల గణన (SECC)ను నిర్వహించింది. అయితే, పలు కారణాల వల్ల ఆ సర్వే వివరాలను అధికారికంగా విడుదల చేయలేదు.