Gross vs net salary: మీ పే స్లిప్ లో మీరు వీటిని గమనించారా?.. మీ గ్రాస్ శాలరీ నుంచి ఏమేం కటింగ్స్ ఉంటాయో తెలుసా?

Gross salary vs net salary: మీ స్థూల వేతనం కంటే మీ టేక్ హోమ్ జీతం ఎందుకు తక్కువగా ఉందని మీరు ఎప్పుడైనా ఆలోచించారా? మీ వేతన నిర్మాణాన్ని మీరు అర్థం చేసుకున్నారా? కాస్ట్ టు కంపెనీ (CTC), టేక్ హోమ్ పే మధ్య తేడా ఏమిటి? మీ యజమాని మీ ప్రావిడెంట్ ఫండ్ కు ఎంత కంట్రిబ్యూషన్ చేస్తారు? .. ఈ వివరాలను మీరు తెలుసుకోండి.

సీటీసీ అంటే ఏమిటి?

సీటీసీ అంటే కాస్ట్ టు ది కంపెనీ. మీరు పని చేస్తున్న కంపెనీ మీ పై పెట్టే మొత్తం ఖర్చును సీటీసీ. ఇది సాధారణంగా మీ టేక్-హోమ్ వేతనం కంటే ఎక్కువగా ఉంటుంది. ఎందుకంటే ఇందులో పన్నులతో సహా కంపెనీకి అయ్యే వివిధ ఖర్చులు కూడా ఉటాయి.

జీతం యొక్క భాగాలు

ఫిక్స్ డ్ కాంపోనెంట్స్

మీ వేతనంలో ప్రధానంగా ఫిక్స్ డ్ కాంపోనెంట్స్ అయిన బేసిక్ శాలరీ, డియర్ నెస్ అలవెన్స్ (DA), ఇంటి అద్దె అలవెన్స్ (HRA) ఉంటాయి.

వేరియబుల్ కాంపోనెంట్స్

వేరియబుల్ పే (Variable pay) అనేది కూడా మీ వేతనంలో ఒక భాగంగా ఉంటుంది. అది మీ వ్యక్తిగత పనితీరు లేదా మీ విభాగం పని తీరు లేదా మీ కంపెనీ పనితీరుపై ఆధారపడి ఉంటుంది. హెచ్చుతగ్గులకు లోనవుతుంది.

రిటైర్మెంట్ బెనిఫిట్స్

మీ జీతంలో భాగంగా ప్రావిడెంట్ ఫండ్ (మీ బేసిక్ ఆదాయంలో 12%) కు మీరు చెల్లించే మొత్తం కూడా ఉంటుంది. రిటైర్మెంట్, గ్రాట్యుటీ వంటి రిటైర్మెంట్ బెనిఫిట్స్ కూడా ఉంటాయి. ఇవి తగ్గింపుల్లో భాగంగా ఉంటాయి.

మినహాయింపులు తెలుసుకోండి

సమర్థవంతమైన ఆర్థిక నిర్వహణకు మీ వేతనం నుంచి మినహాయింపులను అర్థం చేసుకోవడం చాలా అవసరం. 80సీ, 80డీ వంటి సెక్షన్ల కింద పన్ను ఆదా పెట్టుబడుల ద్వారా మూలం వద్ద పన్ను కోత (TDS) వంటి కీలక మినహాయింపులను తగ్గించవచ్చు. మీరు, మీ యజమాని చెల్లించే ప్రావిడెంట్ ఫండ్ (PF) కంట్రిబ్యూషన్లు రిటైర్మెంట్ పొదుపులో కీలక పాత్ర పోషిస్తాయి. ఇతర తప్పనిసరి మినహాయింపులలో ప్రభుత్వం విధించిన వృత్తి పన్ను, ఆరోగ్య ప్రయోజనాల కోసం ఎంప్లాయీ స్టేట్ ఇన్సూరెన్స్ (ESI), వివిధ రుణ చెల్లింపులు ఉంటాయి. ఇవన్నీ మీ టేక్-హోమ్ వేతనాన్ని తగ్గిస్తాయి. నేషనల్ పెన్షన్ సిస్టమ్ (NPS) లేదా వాలంటరీ ప్రావిడెంట్ ఫండ్ (VPF) వంటి పొదుపు పథకాలకు స్వచ్ఛంద విరాళాలు కూడా ఉంటాయి.

స్థూల జీతం వర్సెస్ నికర జీతం

• స్థూల వేతనం: మినహాయింపులు, తగ్గింపులకు ముందు మీ వేతనం.
• నెట్ శాలరీ (టేక్ హోమ్ శాలరీ): అన్ని మినహాయింపులు వర్తించిన తర్వాత మీ చేతికి వచ్చే మొత్తం.
• టీడీఎస్ (TDS): ఇది మీ ఆదాయంపై ప్రభుత్వం విధించే పన్ను. దీనిని మీ వర్తించే పన్ను శ్లాబ్, ఐటీ ఫైలింగ్ స్థితి ఆధారంగా లెక్కిస్తారు.
• ప్రావిడెంట్ ఫండ్ (FP): ఒక తప్పని సరి రిటైర్మెంట్ పొదుపు పథకం. ఇందులో ఉద్యోగి కంట్రిబ్యూషన్ గా మీరు మీ బేసిక్ జీతంలో 12% కంట్రిబ్యూట్ చేస్తారు. దీనికి పన్ను మినహాయింపు ఉంటుంది. అలాగే, మీ యజమాని మీ బేసిక్ జీతంలో 13.61% దీనికి కంట్రిబ్యూట్ చేస్తాడు. ఇందులో ఉద్యోగి పెన్షన్ స్కీమ్, అడ్మినిస్ట్రేటివ్ ఛార్జీలు ఉంటాయి.
• ప్రొఫెషనల్ ట్యాక్స్: ఇది ఒక్కో రాష్ట్రంలో ఒక్కోలా ఉంటుంది.

స్వచ్ఛంద మినహాయింపులు

తప్పనిసరి మినహాయింపులతో పాటు, మీరు ఈ క్రింది స్వచ్ఛంద మినహాయింపులను ఎంచుకోవచ్చు.

• నేషనల్ పెన్షన్ సిస్టమ్ (NPS): సెక్షన్ 80 సీ కింద రూ .1.5 లక్షలు, సెక్షన్ 80 సీసీడీ కింద రూ .50,000 వరకు పన్ను ప్రయోజనాలను అందించే పెన్షన్ పథకం.
• లైఫ్ ఇన్సూరెన్స్ కార్పొరేషన్ (LIC) ప్రీమియంలు: సెక్షన్ 80సీ కింద రూ.1.5 లక్షల వరకు పన్ను ప్రయోజనాలు అందించే జీవిత బీమా పథకాలకు కంట్రిబ్యూషన్లు.
• ఇతర మినహాయింపులు