GDP growth rate: నాలుగేళ్ల కనిష్టానికి జీడీపీ వృద్ధి రేటు అంచనా; కోవిడ్ తరువాత ఇప్పుడే..

GDP growth rate: ప్రస్తుత ఆర్థిక సంవత్సరంలో భారత ఆర్థిక వ్యవస్థ 6.4 శాతం వృద్ధిని సాధిస్తుందని ప్రభుత్వం 2024-25 తొలి ముందస్తు అంచనాల్లో పేర్కొంది. కేంద్ర ఆర్థిక శాఖ, ఆర్బీఐ ఇప్పటికే ప్రకటించిన జీడీపీ వృద్ధి రేటు అంచనాల కన్నా ప్రభుత్వ అంచనా మరింత తక్కువ ఉండడం గమనార్హం. ద్రవ్యోల్బణంతో కూడిన నామమాత్ర జీడీపీ వృద్ధి 2025 ఆర్థిక సంవత్సరంలో 9.7% గా ఉంటుందని అంచనా వేశారు. ఇది 2024 ఆర్థిక సంవత్సరం లో అంచనా వేసిన 9.6% కంటే కొంచెం మెరుగ్గా ఉంది.

వేగంగా వృద్ధి చెందుతున్న ఆర్థిక వ్యవస్థ

2025 ఆర్థిక సంవత్సరంలో ప్రపంచంలో అత్యంత వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న ప్రధాన ఆర్థిక వ్యవస్థలలో భారతదేశం ఒకటిగా కొనసాగుతుందని తాజా అంచనాలు సూచిస్తున్నాయి. కానీ 2024 ఆర్థిక సంవత్సరం 8.2% స్ప్రింట్ తరువాత మందగించిన వృద్ధి 2025-26 సంవత్సరానికి ప్రభుత్వ రాబోయే బడ్జెట్ పై ప్రభావం చూపుతుంది. సాధారణంగా, స్థూల దేశీయోత్పత్తి (GDP) మొదటి ముందస్తు అంచనాలను ఆ తరువాత కాలక్రమేణా సవరిస్తారు. ఇది ఫిబ్రవరి 1 న ప్రకటించబడే వార్షిక బడ్జెట్ కు పునాదిగా పనిచేస్తుంది.

ఫైనాన్స్ మినిస్ట్రీ, ఆర్బీఐ జీడీపీ అంచనా

2025 ఆర్థిక సంవత్సరంలో ఆర్థిక వ్యవస్థ 6.5 శాతం వృద్ధిని సాధిస్తుందని భారత ఆర్థిక మంత్రిత్వ శాఖ (finance ministry of india) ఇటీవల అంచనా వేయగా, రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా 6.6% వృద్ధిని అంచనా వేసింది. గ్రామీణ వినియోగం, ప్రభుత్వ పెట్టుబడులు, బలమైన సేవల ఎగుమతులు, బలమైన వ్యవసాయం, నిర్మాణ, స్థిరాస్తి రంగాలు ఆర్థిక వృద్ధికి దోహదపడ్తాయని ఆర్బీఐ పేర్కొంది. జూలై-సెప్టెంబర్లో భారత జిడిపి వృద్ధి రేటు 5.4 శాతానికి మందగించిన తరువాత ఆర్బిఐ (RBI) తన డిసెంబర్ మానిటరీ పాలసీ కమిటీ సమావేశంలో 2025 ఆర్థిక సంవత్సరానికి ఆర్థిక వృద్ధి అంచనాను 7.2% నుండి 6.6 శాతానికి గణనీయంగా తగ్గించింది.

పెరగనున్న ప్రభుత్వ వ్యయం

మినిస్ట్రీ ఆఫ్ స్టాటిస్టిక్స్ అండ్ ప్రోగ్రామ్ ఇంప్లిమెంటేషన్ (MoSPI) గణాంకాల ప్రకారం, ప్రభుత్వ వ్యయానికి ప్రాక్సీ అయిన ప్రభుత్వ తుది వినియోగ వ్యయం (GFCI) 2025 ఆర్థిక సంవత్సరంలో 4.1% పెరుగుతుందని అంచనా. పెట్టుబడులకు ప్రాక్సీ అయిన స్థూల స్థిర మూలధన నిర్మాణం (GFCF) 2025 ఆర్థిక సంవత్సరంలో ఏటా 6.4 శాతం పెరుగుతుందని అంచనా వేసింది.

మందగించిన ప్రైవేటు పెట్టుబడులు

అనుకూల పరిస్థితులు ఉన్నప్పటికీ ప్రైవేట్ రంగ పెట్టుబడులు మందకొడిగా ఉన్నాయని, అయితే బలహీనమైన పునాదిపై ప్రైవేట్ వినియోగం సాపేక్షంగా మంచి పనితీరును కనబరిచిందని, ఇది మొత్తం జిడిపి (GDP) వృద్ధికి సరిపోతుందని ఆర్థికవేత్తలు తెలిపారు. 2024 ఆర్థిక సంవత్సరంలో ప్రైవేటు వినియోగం జీడీపీ వృద్ధి రేటులో సగం పెరిగింది. గృహ వినియోగ వ్యయ సర్వే 2023-24 ప్రకారం భారతదేశ మొత్తం ప్రైవేట్ వినియోగంలో 60% ఉన్న గ్రామీణ వినియోగం ఆరోగ్యకరమైన ఖరీఫ్, రబీ సీజన్ ల కారణంగా మరింత పెరిగే అవకాశముందని భావిస్తున్నారు.