Demat account charges : ఈ 9 డీమ్యాట్​ అకౌంట్​ ఛార్జీల గురించి మీకు తెలుసా?

కొవిడ్​ అనంతరం భారత ప్రజలకు స్టాక్​ మార్కెట్​ ట్రేడింగ్​, ఇన్​వెస్ట్​మెంట్​పై ఆసక్తి పెరిగింది. అందుకు తగ్గట్టుగానే ప్రతి నెల భారీ సంఖ్యలో కొత్త డీమ్యాట్​ అకౌంట్లు ఓపెన్​ అవుతున్నాయి. 2024 జూన్ చివరి నాటికి భారత్​లో డీమ్యాట్ ఖాతాల సంఖ్య 16 కోట్లు దాటింది. గత కొన్ని నెలలుగా ప్రతి నెలా 30 లక్షలకు పైగా కొత్త డీమ్యాట్ ఖాతాలు ఓపెన్​ అవుతుండటం విశేషం! అంతా బాగుంది కానీ.. బ్రోకరేజ్​ సంస్థలు మీ నుంచి వసులు చేసే డీమ్యాట్​ అకౌంట్​ ఛార్జీల గురించి మీకు తెలుసా? తెలియకుండా ట్రేడింగ్​, ఇన్​వెస్ట్​ చేస్తే ఎలా? అందుకే 9 డీమ్యాట్​ అకౌంట్​ ఛార్జీల వివరాలను ఇక్కడ తెలుసుకోండి..

అకౌంట్ ఓపెనింగ్ ఛార్జీలు..

డీమ్యాట్ ఖాతా తెరవడానికి, మీరు అవసరమైన ఛార్జీలను బ్రోకింగ్ సంస్థకు చెల్లించాలి. కొన్ని బ్రోకింగ్ సంస్థలు మీకు ట్రేడింగ్, డీమ్యాట్ ఖాతాను అందిస్తాయి. ఇంకొన్ని 3-ఇన్-1 (ట్రేడింగ్, డీమ్యాట్, బ్యాంకింగ్ ఖాతా)ను సైతం అందిస్తాయి.

అకౌంట్ ఓపెనింగ్ ఛార్జీలనేవి వన్ టైమ్ ఫీజు. కొన్ని బ్రోకింగ్ సంస్థలు ఖాతా తెరిచే రుసుమును ప్రాడక్ట్ ఫీచర్​గా లేదా పరిమిత-సమయ ఆఫర్ కింద మాఫీ చేయవచ్చు. ఉదాహరణకు ఏంజెల్ వన్ వెబ్సైట్ ప్రకారం డీమ్యాట్ అకౌంట్ ఓపెనింగ్ ఉచితం.

వార్షిక నిర్వహణ ఛార్జీలు..

ఇది బ్రోకింగ్ సంస్థతో ట్రేడింగ్, డీమ్యాట్ ఖాతాను నిర్వహించడానికి మీరు చెల్లించాల్సిన వార్షిక రుసుము. కొన్ని బ్రోకింగ్ సంస్థలు త్రైమాసిక ప్రాతిపదికన రుసుము వసూలు చేస్తాయి. ఏఎంసీ సాధారణంగా రూ.250 నుంచి రూ.750 శ్రేణిలో ఉంటుంది. ఉదాహరణకు, జీరోధాకు రూ.300 + ట్యాక్స్​ ఉన్నాయి. ఇది త్రైమాసికంలో రూ.75 + ట్యాక్స్​గా వసూలు చేస్తారు.

బ్రోకరేజీ ఛార్జీలు..

డీమ్యాట్​ అకౌంట్​ బ్రేకరేజ్ ఫీజు అనేది సాధారణ ట్రేడర్లకు అత్యంత ముఖ్యమైన విషయం. ఎందుకంటే ఇది ప్రతి బై అండ్​ సెల్​ ట్రాన్సాక్షన్​కి వర్తిస్తుంది. బ్రోకరేజ్ ఫీజు ఫ్లాట్ రేటు, లావాదేవీ మొత్తంలో ఒక శాతం లేదా రెండింటి కలయికతో వసూలు చేయవచ్చు.

ఉదాహరణకు, ఒక పూర్తి-సర్వీస్ బ్రోకింగ్ సంస్థ లావాదేవీ మొత్తంలో 0.5% ఫ్లాట్ ఫీజును వసూలు చేయవచ్చు. డిస్కౌంట్ బ్రోకింగ్ సంస్థ ఒక్కో ట్రేడింగ్​కు రూ.10 ఫ్లాట్ ఫీజు వసూలు చేయవచ్చు. బ్రోకింగ్ సంస్థ ఒక్కో ట్రేడింగ్​కు కనీసం రూ.25 చొప్పున లావాదేవీ మొత్తంలో 0.5 శాతం వసూలు చేయవచ్చు.

సెక్యూరిటీస్ ట్రాన్సాక్షన్ ట్యాక్స్, ఎక్స్ఛేంజ్, సెబీ టర్నోవర్ ఫీజులు..

సెక్యూరిటీల క్రయవిక్రయాలపై ప్రభుత్వం సెక్యూరిటీస్ ట్రాన్సాక్షన్ టాక్స్ (ఎస్​టీటీ) విధిస్తుంది. ఎన్ఎస్ఈ, బీఎస్ఈ వంటి స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజీల్లో ట్రేడయ్యే సెక్యూరిటీల లావాదేవీ వాల్యూపై ఈ మొత్తాన్ని వసూలు చేస్తారు. ఈక్విటీ డెలివరీ లావాదేవీలపై ఎస్​టీటీ రేటు కొనుగోలు- అమ్మకంపై 0.1%, ఈక్విటీ ఇంట్రాడే లావాదేవీలపై అమ్మకం వైపు 0.025%గా ఉంది.

బడ్జెట్ 2024లో, ఆర్థిక మంత్రి ఆప్షన్ల అమ్మకంపై ఎస్​టీటీ రేటును 0.0625% నుంచి 0.1% కి పెంచారు. ఫ్యూచర్స్ అమ్మకాలపై ఎస్​టీటీని 0.0125 శాతం నుంచి 0.02 శాతానికి పెంచారు. ఎస్​టీటీ రేటు పెంపు 2024 అక్టోబర్ 1 నుంచి అమల్లోకి రానుంది.

ఎక్స్ఛేంజ్ ఫీజులను బీఎస్​ఈ, ఎన్ఎస్​ఈ వంటి స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజీలకు చెల్లించాలి. ఉదాహరణకు, ఎన్ఎస్ఈ ఫీజు ఈక్విటీ ఇంట్రాడే, డెలివరీపై 0.00322%, ఎఫ్ అండ్ ఓ ఫ్యూచర్స్​పై 0.00188%, ఆప్షన్స్ ప్రీమియంపై 0.0495%గా ఉంది.

సెబీ టర్నోవర్ ఫీజును మార్కెట్ రెగ్యులేటర్ సెక్యూరిటీస్ అండ్ ఎక్స్ఛేంజ్ బోర్డ్ ఆఫ్ ఇండియా (సెబీ)కి చెల్లించాలి. టర్నోవర్ ఆధారంగా రూ.10 చొప్పున ఫీజు వసూలు చేస్తున్నారు.

డిపాజిటరీ పార్టిసిపెంట్ ఛార్జీలు..

డిపాజిటరీ పార్టిసిపెంట్ (డిపి) ఛార్జీలను నేషనల్ సెక్యూరిటీస్ డిపాజిటరీ లిమిటెడ్ (ఎన్ఎస్డిఎల్), సెంట్రల్ డిపాజిటరీ సర్వీసెస్ (ఇండియా) లిమిటెడ్ (సిడిఎస్ఎల్) వంటి డీపీలకు చెల్లించాలి. డీపీలు (ఎన్ఎస్డీఎల్, సీడీఎస్ఎల్) ఇన్వెస్టర్ల తరఫున షేర్లు, ఇతర సెక్యూరిటీలను కలిగి ఉంటారు.

మీ వద్ద ఉన్న షేర్లను డీమ్యాట్ ఖాతాలో అమ్మినప్పుడు, డీమ్యాట్ ఖాతా నుంచి షేర్లు డెబిట్ అయినప్పుడు డీపీ ఛార్జీ వసూలు చేస్తారు. ప్రతి లావాదేవీ ప్రాతిపదికన ఒక్కో స్క్రిప్ (విక్రయించిన షేర్ల సంఖ్యతో సంబంధం లేకుండా) రుసుము వసూలు చేస్తారు. ఉదాహరణకు అప్​స్టాక్స్ సెక్యూరిటీల అమ్మకంపై రోజుకు రూ.18.5 డీపీ ఛార్జీలు వసూలు చేస్తుంది. అదేవిధంగా, జెరోథాలో ఒక స్క్రిప్​కు రూ.13.5, ఏంజెల్ వన్​లో డెబిట్​కు రూ.20, ఎం.స్టాక్ లో స్క్రిప్​కాల్​కు రూ.12 డీపీ ఛార్జీలు ఉంటాయి.

కాల్​ అండ్​ ట్రేడ్ ఛార్జీలు..

చాలా బ్రోకింగ్ సంస్థలు తమ క్లయింట్​లకు తమ వెబ్​సైట్- యాప్ నుంచి సెక్యూరిటీలను కొనుగోలు చేయడానికి/అమ్మడానికి సదుపాయాన్ని కల్పిస్తాయి. అయితే, మీరు కస్టమర్ కేర్​ని సంప్రదించి వారి ద్వారా లావాదేవీలు జరపాల్సి వస్తే, బ్రోకింగ్ సంస్థ దీనికి ఛార్జీని వసూలు చేస్తుంది.

ఉదాహరణకు, ఏంజెల్ వన్ ఆర్డర్​కు రూ. 20 వసూలు చేస్తుంది, జెరోథా ఈ సదుపాయం ద్వారా చేసే లావాదేవీలకు ఆర్డర్​కు రూ. 50 వసూలు చేస్తుంది.

తాకట్టు ఛార్జీలు..

మీరు షేర్లపై రుణం తీసుకోవాలనుకుంటే, మీరు వాటిని రుణాన్ని అందించే ఆర్థిక సంస్థలో తాకట్టు పెట్టాలి. రుణం తిరిగి చెల్లించిన తర్వాత, తాకట్టును తొలగిస్తరు. బ్రోకింగ్ సంస్థలు తాకట్టు పెట్టడానికి, తొలగించడానికి రుసుము వసూలు చేస్తాయి.

ఉదాహారణకు అప్​స్టాక్స్​, ఏంజెల్ వన్ ఒక స్క్రిప్ట్​కి రూ.20, జెరోథా ఒక్కో స్క్రిప్ట్​కి రూ.30 వసూలు చేస్తాయి.

ఫండ్ ట్రాన్స్​ఫర్​ కోసం పేమెంట్ గేట్ వే ఛార్జీలు..

మీరు థర్డ్ పార్టీ బ్రోకర్​తో ట్రేడింగ్, డీమ్యాట్ ఖాతాను తెరిచినప్పుడు, సెక్యూరిటీల కొనుగోలు కోసం మీరు మీ ట్రేడింగ్ ఖాతాకు నిధులు సమకూర్చాల్సి ఉంటుంది. మీరు మీ బ్యాంక్ ఖాతా నుంచి నిధులను బదిలీ చేసినప్పుడు, బ్రోకింగ్ సంస్థ చెల్లింపు గేట్​వే ఫీజును వసూలు చేయవచ్చు. సాధారణంగా యూపీఐ ద్వారా నగదు బదిలీ ఉచితం.

ఉదాహరణకు, నికర బ్యాంకింగ్ బదిలీల కోసం ఎం.స్టాక్ ప్రతి లావాదేవీకి రూ.7–11 వసూలు చేస్తుంది. యూపీఐ లావాదేవీలు ఉచితం. అదేవిధంగా, నికర బ్యాంకింగ్ బదిలీలకు జెరోథా ప్రతి లావాదేవీకి రూ .9 వసూలు చేస్తుంది. యూపీఐ లావాదేవీలు ఉచితం.

జీఎస్టీ..

బ్రోకింగ్ సంస్థలు తమ సేవల కోసం వసూలు చేసే వివిధ సర్వీస్ ఛార్జీలపై జీఎస్టీ వేస్తాయి. 18 శాతం జీఎస్టీ చెల్లించాల్సి ఉంటుంది.

(గోపాల్ గిద్వానీ- ఫ్రీలాన్స్ పర్సనల్ ఫైనాన్స్ కంటెంట్ రైటర్, 15+ సంవత్సరాల అనుభవం ఉంది.)